ارزیابی استرس اکسیداتیو در بیماران دیابتی نوع دو - دانلود رایگان
دانلود رایگان در بیماران مبتلا به دیابت خطر پیشرفت ضایعات عروقی وجود دارد که یکی از عوامل بسیار مهم و موثر در اتیولوژی آن را صدمات اکسیداتیو ناشی از رادیکال های آزاد و گ
دانلود رایگان
| ارزیابی استرس اکسیداتیو در بیماران دیابتی نوع دو تحت درمان با عصاره گیاه گزنهچکیده :
مقدمه: در بیماران مبتلا به دیابت خطر پیشرفت ضایعات عروقی وجود دارد که یکی از عوامل بسیار مهم و موثر در اتیولوژی آن را صدمات اکسیداتیو ناشی از رادیکال های آزاد و گونه های فعال اکسیژن می دانند و تقویت سیستم دفاع آنتی اکسیدانی در این بیماران می تواند تا حدودی مانع از ایجاد و پیشرفت این عوارض گردد. یکی از استراتژیهای مهم در درمان این گونه بیماری های متابولیک در جهان، آزمودن داروهای طب مکمل و شناسایی آثار بیوشیمیایی و فارماکولوژیکی آنها است.[1]مواد و روش ها: سرم افراد نمونه یعنی تعداد 45 نفر از خانم های شرکت کننده در این طرح در ابتدا و انتهای 8هفته گرفته شد.که ترتیب گروه بندی افراد از این قرار است:1-گروه کنترل : که شامل 15 خانم بالای 50 سال و کاملا سالم مخصوصا از نظر ابتلا به دیابت.2- گروه دیابتیک: که شامل 15 نفر از خانم های دیابتیک نوع دو تحت پوشش انجمن دیابت شهرستان شاهرود بودند.3-گروه تحت در مان با گزنه: این خانم ها نیز به تعداد 15 نفر تحت درمان هشت هفته ای با عصاره گیاه گزنه قرار گرفتند. گروه کنترل تنها یکبار سرم شان مورد تحلیل آزمایشگاهی قرار گرفت و در تمام آزمایش ها و نتایج گروه کنترل با سایر نتایج گرو های بعدی مقایسه شد. گروه دیابتیک نیز به همین طریق و گروه تحت درمان با عصاره گزنه یکبار قبل شروع دوره درمان و یکبار در انتهای هفته ی هشتم یعنی پایان دوره درمان از آنها خون گیری به عمل آمد و فاکتور های مورد نظر بررسی شدند. برای اندازه گیری فاکتور های این تحقیق از روش های الایزا و فتومتریک بهره گرفته شده است .و همین طور برای تجزیه و تحليل داده های این تحقیق از نرم افزار prism ،روش آماریone wey و تست Tuky test استفاده شده است.نتایج: بر اساس نتایج یافت شده در این طرح ما شاهد آن هستیم که مصرف دو ماهه ی عصاره ی گیاه گزنه موجب تاثیر گذاری معنا داری بر روند استرس اکسیداتیو و فعال کردن سیستم دفاع آنتی اکسیدانی بیماران دیابتیک نوع دو علیه را دیکال های آزاد می شود.نتیجه گیری : عصاره ی گیاه گزنه به طور مستقیم سبب افزایش معنا دار میزان آنزیم سوپر اکسید دسموتاز(SOD) شده که یکی از اصلی ترین آنزیم های سیستم دفاع آنتی اکسیدانی بدن می باشد و در مقابل یکی از فاکتورهای رادیکال آزاد تولید شده توسط سلول های بدن یعنی نیتریک اکساید(NO) را کاهش داده است.و همین طور عصاره ی گیاه گزنه سبب ایجاد تفاوت معنا داری در میزان فاکتورهای تری گلیسرید (TG)گلوکز(GLU)،HDL(لیپوپروتئین با چگالی بالا)، SGOT(آسپارتات آمینوترانسفراز)، SGPT(آلانین آمینو ترانسفراز) در بیماران دیابتیک نوع دو تحت درمان با عصاره ی گیاه گزنه شده است. اما در مورد فاکتورهای LDL (لیپوپروتئین با چگالی پایین) و کلسترولChol تفاوت معنا داری دیده نشد. واژگان کلیدی : دیابت نوع 2 ، استرس اکسیداتیو ، گیاه گزنه، عصاره گیاه گزنه، سوپر اکسید دسموتاز (SOD)، نیتریک اکساید (NO فصل اول: کلیات فصل دوم : مواد و روش ها فصل سوم: نمودار و نتایج فصل چهارم: بحث و نتیجه گیری 4-4- شرح مختصری در مورد استرس اکسیداتیو و ارتباط آن با دیابت 66 فهرست جداول تقسیم بندی انواع دیابت............................ 6 فهرست نمودار ها فهرست شکل ها و تصویر ها فصل اول : کلیات 1-1- تاریخچه بیماری دیابت 1-1- 1- تعریف دیابت ملیتوس 1-1-2- تقسیم بندی دیابت 1-1- 3- تعریف دیابت ملیتوس نوع دو جدول 1-1 تقسیم بندی انواع دیابت
شکل 3-1 آناتومی پانکراس (لوزالمعده ) 1-1- 5-انسولین شکل 4-1- روند تولید انسولین از پانکراس شکل 5-1 شکل مولکول انسولین 1-1- 6- عملکرد انسولین 1-1-7- عوارض حاد دیابت
شکل 6-1 آسیب چشمی رتینوپاتی دیابت 1-1- 9- درمان دیابت نوع دو جدول 2-1 درمان های پایین آورنده قند خون شکل7-1 روند وقوع استرس اکسیداتیو بر اثر هایپوکسی و دیابت 1-2-1- شاخص های ارزیابی استرس اکسیداتیو: شکل8-1 روندتاثیر گذاری دیابت ملیتوس واسترس اکسیداتیو برواکنش های درون سلولی 1-2-2- مشکلات عمومی تعیین استرس اکسیداتیو: الف) نیمه عمر پایین رادیکال های آزاد:بخطر این که آسیب اکسایشی از طریق رادیکال های آزاد میانجی می شود اندازه گیری آن ها در فهم آسیب اکسایشی بسیارمهم هستند. با وجود این ، رادیکال های آزاد بسیار واکنشی هستند و ردیابی آن ها فوق العاده سخت است. به عبارتی دیگر، بخاطر این که رادیکال های فعال اکسیژن نیمه عمر ومسافت انتشار کوتاهی دارند اندازه گیری مستقیم آنها در سیستم های بیولوژیکی تقریبا غیرممکن است.[14] (جونز،2006) ب)ویژگی وحساسیت : ج)اثر تصنعی:یکی از عمده ترین مشکلات در ارزیابی استرس اکسیداتیو تولید اثر تصنعی یا اثر کاذب 3 است. این حقیقت که مادر شرایط جوی حاوی20 درصد اکسیژن زندگی می کنیم منجر به رخداد اکسایش همزمام لیپیپدها ،پروتئین ها وDNA در طی نمونه برداری می شود. اکسایش آنتی اکسیدان ها و بیومولکول در طی فرایند نمونه برداری و استخراج صورت خواهدگرفت مگر این که اقدامات و احتیاط های لازم صورت پذیرد.این اقدامات احتیاطی عبارتند از: د)هیچ روشی که بهترین ارزیابی از استرس اکسیداتیو را بدست بدهد وجود ندارد:اگرچه یک طرح کلی برای ارزیابی استرس اکسیداتیو وجود دارد /ف یک طح ویژه از استرس اکسیداتیو از یک سیستم بیولوژیکی به سیستم بیولوژیکی دیگر فرق می کند. منابع سلولی گسترده ای ازROS وجود دارد و بیومولکول های مختلفی با توجه به این که با کدام ROS واکنش بدهد وجود دارد. این امر پیشگویی رخداد آسیب اکسایشی را با مشکل مواجه می سازد. در مواد معینی ،افزایش در گونه های فعال اکسیژن بدون کاهش در آنتی اکسیدان های ویژه رخ دهد، یا این که پراکسیداسیون لیپید صورت بگیرد در حالی که آسیب اکسایشی DNA صورت نگیرد(2،6). هیچ روشی به بهترین وجه استرس اکسیداتیو را اندازه نمی گیرد و در بیشتر مواقع قبل از اینکه ارزیابی دقیق استرس اکسیداتیو حاصل گردد روش و متد های مختلفی باید انجام پذیرد.(لیپسی و همکاران،2004) 1-2-3-تعریف رایکال آزاد 1-2-4- زنجیره واکنشی رادیکال های آزاد: 1-2-5- گونه های فعال اکسیژن الف)سوپراکسید: عمده ترین گونه های واکنشی که در استراحت و در طی فعالیت ورزشی در عضله اسکلتی تولید می شوند سوپراکسید و نیتریک اکساید است. ب)پراکسید هیدروژن : پراکسید هیدروژن(H2O2) یک ترکیب غیر رادیکالی است که به آسانی رادیکال های آزاد دیگر مانند رادیکال هیدروکسیل را در شرایط ویژه تولید می کند. ج)رادیکال هیدروکسیل: رادیکال هیدروکسیل (OH) توسط پراکسید هیدروژن از طریق واکنش فنتون که به وسیله یون های متال(Fe2+و Cu2+) کاتالیز می شود تولید می شود (واکنش2). رادیکال های هیدروکسیل از توان اکسیدکنندگی قوی و فوق العاده واکنشی برخوردار هستند. رادیکال های هیدروکسیل موجب آسیب سلولی نزدیک به جایگاه تولیدشان می شوند و به خاطر واکنش پذیری بالایشان از غشا قابل نشت نیستند. د)هایپرکلریت: هایپرکلریت(HOCL) از واکنش پراکسید هیدروژن با یون های کلر در طی عمل آنزیم میلوپراکسیداز، آنزیم موجود در فاگوسیت ها، تشکیل می شو(واکنش3). ه)اکسیژن منفرد: گونه دیگر اکسیژن فعال ، اکسیژن منفرد است که در تعدادی از موادو شرایط بیولوژیکی تولید می شوند. دیسموته شدن آنیون سوپراکسید در آب منجر به تشکیل اکسیژن منفرد در سیستم های بیولوژیکی شود. اکسیژن منفرد نیمه عمر خیلی پایینی دارد اما قادر به تراوش و نشت از غشا هستند(7،8). نیمه عمر اکسیژن منفرد 2تا 20 میکرو ثانیه است . 1-2-6- گونه های فعال نیتروژن الف)نیتریک اکساید: همانطور که عنوان شد عمده ترین گونه های واکنشی که در استراحت و در طی فعالیت ورزشی در عضله اسکلتی تولید می شوند سوپراکسید و نیتریک اکساید هستند .[19] (پات ول و همکاران،2004) ب)پراکسی نیتریت: واکنش سوپراکسید باNO منجر به تشکیل پراکسی نیتریت ( OONO) می شود که این واکنش تقریبا سه مرتبه سریع تر از دیسموته شدن سوپراکسید برای ایجادپراکسید هیدروژن است(واکنش5). از این رو زمانی که هر دو گونه واکنشی در محیط وجود داشته باشند تشکیل پراکسی نیتریت نسبت به دیسموته شدن ترجیح داده می شود. 1-2-7- گونه های رادیکالی ثانویه: 1-2-8- عملکردهای فیزیولوژیکی گونه های واکنشی: الف)آسیب لیپید،پروتئین و ساختارهای ژنتیک سلولی: گونه های واکنشی، به دلیل ماهیت بی ثباتی خود و به منظور رسیدن به پایداری ،در غلظت های بالا موجب آسیب ساختاری اجزای سلولی می شود.تولید کنترل نشده گونه های واکنشی درون سلول باعث می شود تا آرایش و عملکرد مولکول های زیستی مانند اسیدهای نوکلئیک(ساختار ژنتیکی سلول) ، پروتئین ها ، و لیپیپدها مختل و درنتیجه آن اطلاعات ژنتیکی و ماهیت پروتئین ها تغییر می کند.[20] (پیالوکس و همکاران،2006) ب) دفاع در برابر عفونت: فاگوسیت ها در زمان فعالیت مقادیر زیادی ROS را برای کشتن باکتری ها تولید می کنند. گونه های فعال اکسیژن در فاگوسیت ها توسط کمپلکس آنزیمی NADPH اکسیداز تولید می شود که اکسیژن را به سوپراکسید تبدیل می کنند. در ادامه سوپراکسید در فاگوسیت ها به H2O2 تبدیل می شود. پراکسید هیدروژن طی واکنش میلوپراکسیداز و واکنش فنتون به ترتیب به هایپرکلریت و رادیکال هیدروکسیل تبدیل می شود. بنابراین ،دوگونه واکنشی فوق العاده در فاگوسیت ها تولید می شود (HOCl و OH) که برای باکتری هضم شده توسط فاگوسیت ها فوق العاده سمی وکشنده است. از این رو ، گونه های واکنشی اثرات ضدمیکروبی را از خود به نمایش می گذارند. همچنین، اسیدهیپوکلروس که در طی واکنش میلوپراکسیداز تولید می شوند از طریق تخریب آرایش ساختمانی DNA باکتریایی موجب توقف تکثیر DNA و به عبارتی جلوی تکثیر میتوکندری را می گیرد.(پیالوکس و همکاران،2006) ج)تنظیم ردوکسی فعالیت فاکتور رونویسی: اگرچه سطوح بالایی از رادیکال های آزاد می تواند آسیب مولفه های سلولی را موجب شود اما سطوح متوسط تا پایین اکسیدان ها چندین نقش تنظیمی در سلول ها مانند کنترل بیان ژنی و تنظیم مسیر های پیام دهی سلولی بازی می کنند . گونه های فعال اکسیژن تولیدات فیریولوژیکی متابولیسم هستند که توسط ارگانیسم ها برای انجام تنوعی از تکالیف مانند پیام دهی سلولی،متابولیزه کردن عوامل بیماری زا، تحریک فرایندهای ترمیمی و آنتی اکسیدانی مورد استفاده قرار می گیرند. رادیکال های آزاد توانایی واکنش با تنوعی از گونه های شیمیایی را دارد و آن ها را برای تنوعی وسیعی از عملکردهای بیولوژیکی در پیام دهی سلولی ایده آل می سازد. گونه های اکسیژن به طور مستقیم بر آرایش ساختمانی و فعالیت مولکول های حاوی سولفیدریل مانند پروتئین ها یا گلوتاتیون (یک نوع آنتی اکسیدان) از طریق اکسایش جایگاه تیولی آن ها تاثیر می گذارند. این نوع تنظیم ردوکسی برتعداد زیادی از پروتئین های مهم درگیر در انتقال پیام مانند پروتئین کیناز C ، Ca2+ -ATPase وکیناز های تیروزین اثر می گذارند. همچنین ،ROS برای تعداد زیادی از فاکتور های رونویسی به عنوان میانجی فیزیولوژیکی کنترل رونویسی عمل می کند.(پیالوکس و همکاران،2006) 1-3- سیستم های دفاع آنتی اکسیدانی: 1-3-1- تعریف آنتی اکسیدان: جدول 3-1 آنتی اکسیدان های آنزیمی آنزیم های آنتی اکسیدانی اصلی شامل سوپراکسید دیسموتاز (SOD) ، گلوتاتیون پراکسیداز (GPX ) و کاتالاز (CAT) هستند. هریک از این آنزیم های آنتی اکسیدانی نوع خاصی از گونه های واکنشی را برداشت می کنند. همچنین پیشنهاد شده است که آنزیم های اکسیدوردوکتازی تیوردوکسین 1 ، پراکسی ردوکسین 2 و گلوتاردوکسین 3 در دفاع سلولی در برابر اکسیدان ها نقش ایفا می کنند .(طاهری چادر نشین و همکاران ،1389) الف)سوپراکسید دیسموتاز: سوپراکسید دیسموتاز درسال 1969 توسط مک کورد و فریدوویچ کشف شد. سوپراکسید دیسموتاز یک متالوپروتئین است و به عنوان اولین و مهم ترین خط دفاعی در برابر رادیکال های سوپراکسید تولید شده درسلول عمل می کند زیرا رادیکال های سوپراکسید را برای تشکیل پراکسید هیدروژن و اکسیژن دیسموته می کند(واکنش1) (واکنش 1) O2+ H2O2 " + H 2 + 2O2 رادیکال سوپراکسید الکترون را از غشاهای بیولوژیکی یا سایر اجزای سلولی جدا می سازند و زنجیره واکنش های رادیکالی را شروع می کنند. از طرفی، رادیکال های سوپراکسید موجب تشکیل رادیکال های هیدروکسیل و پراکسی نیتریت می شوند که این دو عامل به نوبه خود فوق العاده سمی و واکنشی هستند. بنابراین ضروری است که سلول ها میزان تولید رادیکال های سوپراکسید را کنترل کنند. برای بیان سمی و توکسی بودن سوپراکسید می توان به بیماری تصلب جانبی آمیوتروفیک (بیماری تخریب کننده مسیرهای هرمی و نورون های حرکتی پایینی که با ضعف حرکت و اسپاسم ماهیچه ای اندام ها همراه با آتروفی ماهیچه ای مشخص می شود) اشاره کرد. در این بیماری جهش و نقص سوپراکسید دیسموتاز (ایزوآنزیم SOD) صورت می گیرد که قادر به جمع آوری و برداشت بهینه رادیکال سوپراکسید نیست. تجمع فزاینده سوپراکسید در این بیماری آپوپتوزیس( مرگ سلولی برنامه ریزی شده) نورون های نخاعی را افزایش می دهد. .(طاهری چادر نشین و همکاران ،1389) در پستاندارن سه ایزوفرم SOD ( SOD3, SOD2, SOD1 ) وجود دارد که از روی یون های متال و جایگاه متفاوت آنها در سلول شناسایی می شوند و هر سه ایزوفرم در جایگاه فعال خود به ردوکسی از انتقال متال نیاز دارند تا تجزیه کاتابولیکی آنیون سوپراکسید را بتوانند انجام دهند . دو تا از ایزوفرم های SOD در سلول قرار دارند در حالی که ایزوفرم سوم SOD در فضای خارج سلولی یافت می شود. ایزوفرم اول یعنی1 SOD(SOD - Cu/Zn)با وزن مولکولی 32000 کیلودالتون و به صورت دایمر قرار دارد و به مس و روی به عنوان کوفاکتور نیاز دارد و عمدتا در سیتوزول و فضای بین غشایی میتوکندی قرارا دارد .ایزوفرم دوم یعنی 2SOD(Mn-SOD ) با وزن مولکولی 88000 کیلودالتون و به صورت تترامر قرار دارد و از منگنز به عنوان کوفاکتور استفاده می کند و در ماتریکس میتوکندری قرار دارد. .(طاهری چادر نشین و همکاران ،1389) هر دو آنزیم دیسموته شدن آنیون های سوپراکسید را با کا آمدی مشابهی کاتالیز می کنند . ولی عنوان شده است که Mn-SOD حدود 80 درصد از سوپراکسید تولید شده در میتوکندری را احیا می کنند. 20 درصد باقی مانده سوپراکسید تولید شده وارد سیتوزول می شود وتوسط SOD - Cu/Znمتابولیزه می شوند. نهایتا SOD3 ( Ec-SOD ) یک گلیکوپروتئین ترشحی است که به مس و روی به عنوان کوفاکتور نیاز دارند و در فضای خارج سلولی (مانند پلاسما ) قرار دارد با وجود این در برخی بافت ها نیز یافت می شود . .(طاهری چادر نشین و همکاران ،1389) ب)گلوتاتیون پراکسیداز: گلوتاتیون پراکسیداز (GPx) عضوی از خانواده آنزیم های آنتی اکسیدانی سلنو پروتئینی (سلینیوم یکی از ترکیبات ساختاری گلوتاتیون پراکسیداز است) است که به ترتیب کاهش پراکسید هیدروژن و آلیکیل هیدروپراکسید ها را در حضور گلوتاتیون احیا شده، به عنوان دهنده الکترون، به آب والکل کاتالیز می کنند(واکنش 2و3) . واکنش(2) GSSH+2H2O "GSH+ H2O2 2 واکنش(3) +ROH GSSH2GSH+ROOH" گلوتاتیون پراکسیداز در میتوکندری و سیتوزول قرار دارد از این رو آنزیم آنتی اکسیدانی پراکسید هیدروژن و هیدروپراکسیدها را از منابع گوناگونی برداشت می کند. درسلول های عضلانی ،تقریبا 45 درصد فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز در سیتوزول صورت می گیرد ولی 55 درصد باقی مانده در میتوکندری صورت می گیرد(3). چهار ایزوفرم GPx در پستاندارن شناسایی شده است که عبارتند از: GPx سیتوزولی یا کلاسیک (1GPx)، GPx فسفولیپید هیدروپراکسید ( 4GPx) ، GPxپلاسمایی ( 3GPx) و GPx معدی ـــ روده ای ( 2GPx) . .(طاهری چادر نشین و همکاران ،1389) همه ایزوفرم های گلوتاتیون پراکسیداز حاوی سلنو سیستئین یهستند. مکمل دهی سلنیوم موجب افزایش فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز کبدی ، اریتروسیت ها وعضله اسکلتی می شود. هرکدام از این ایزوآنزیم ها به ناحیه بافتی خاصی ویژگی پیدا کرده اند که در ادامه مورد بررسی قرار می گیرند. .(طاهری چادر نشین و همکاران ،1389) گلوتاتیون پراکسیداز سیتوزولی یا کلاسیک ( cGPx)1 اولین سلنو پروتئین شناسایی شده در پستانداران است(بیش از50سال پیش) . در شرایطی که سلینیوم کافی در دسترس سلول ها باشد همه سلول ها مقدار جزئی cGPx را بیان می کنند. با وجود این، در بافت هایی که مقادیر زیادی سوپراکسید تولید می کنند مانند اریتروسیت ها ،کبد،کلیه ، ریه و عضله اسکلتی cGPx به وفور یافت می شود. پایین تریین مقدار cGPx در بیضه رت ها گزارش شده است. این ایزو آنزیم تنها هیدروپراکسیدهای محلول مانند 2 H2Oو تعدادی از هیدروپراکسیدهای ارگانیکی مانند هیدروپراکسیدt –بیوتیل 2 یا هیدروپراکسی اسیدهای چرب را کاهش می دهد. مقابله با مکانیسم های پیام دهی سلولی که از 2H 2O به عنوان یک میانجی استفاده می کنند مهم ترین نقشی که برای این ایزوآنزیم ذکر شده است. فعالسازی NF-kB سلولی با برداشت 2H 2O ازمحیط عمل (سیتوزول سلولی) کاهش می یابد. .(طاهری چادر نشین و همکاران ،1389) پ)کاتالاز : کاتالاز( CAT) آنزیم حاوی هم است که چندین عملکرد بیوشیمیایی را انجام می دهد . نقش های ضداکسایشی کاتالاز عبارتند از: الف)کاتالیز کردن تجزیه 2H 2O به H 2O و O2 (واکنش 5) (واکنش 5) O2 + H 2O 2 " 2H 2O 2 ب)سم زدایی چندین سوبسترا مانند فنول ها والکل ها از طریق کاهش پراکسید هیدروژن (واکنش6). (واکنش6) H 2O 2 + R ¨ "HR2 ¨ + 2H 2O ج)پایین آوردن خطر تشکیل رادیکال هیدروکسیل از 2H 2O از طریق واکنش فنتون (واکنش7). (واکنش7) OHOH + + 3 Fe/ 2 CU" 2 CU/Fe +2H 2O کاتالاز یک آنزیم هموتترامر با جرم مولکولی 240000 کیلو دالتون است و به آهن به عنوان یک کوفاکتور که به جایگاه فعال آنزیم متصل می شود نیاز دارد. بطور کلی،این آنزیم بطور گسترده ای در داخل سلول توزیع شده است. کاتالاز عمدتا در پروکسی زوم های بیشتر سلول های پستانداران قرار دارد اما میتوکندری و اندامک های درون سلولی دیگر مانند رتیکولوم سارکوپلاسمیک حاوی این آنزیم نیز هستند.(رنجبر و همکاران،1390) اگرچه همپوشانی بین عملکرد CAT و GPX وجود دارد اما گرایش دو آنزیم به 2H 2O به عنوان سوبسترا متفاوت است. گلوتاتیون پراکسیداز پستانداران در مقایسه با کاتالاز گرایش بالاتری به 2H 2O در غلظت های پایین دارد(یعنی Km=1 mM CAT در مقابل Km=1 µMGPX). این بدین معنا است در غلظت های پایین ،گلوتاتیون پراکسیداز نفش فعال تری در برداشت 2H 2O از سلول عضلانی دارد. اما زمانی که غلظت 2H 2O در سلول افزایش می یابد کاتالاز وارد عمل می شود(2،30). مانند سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز ،تارهای عضلانی با ظرفیت اکسایشی بالا نسبت تارهای عضلانی با ظرفیت اکسایشی پایین (عضلات با درصد بالایی از تارهای تند انقباض) سطوح بالاتری از پروتئین و فعالیت CAT دارند. .(رنجبر و همکاران،1390) فعالیت کاتالاز در دامنه 10 برابری در عضلات بدن تفوت می کند. کاتالاز در عضلات سفید پهن جانبی که پایین ترین میزان متابولیسم هوازی را دارند پایین ترین فعالیت و در عضله قلب که اکسیژن بالایی مصرف می کنند بالاترین میزان فعالیت را دارند.با وجود این، عوامل دیگری قبل از اکسیژن مصرفی نیز باید در تعیین میزان فعالیت کاتالاز دخیل دانست بطور که عنوان شده است میزان فعالیت کاتالاز در کبد حدود 25 برابر بیشتر از فعالیت کاتالا در قلب است. یکی دیگر از عوامل تعیین کننده میزان فعالیت کاتالاز میزان 2H 2O تولیدی در بافت های مد نظر است. عضلات اسکلتی 2H 2O را در مقادیر پایین تولید می کنند و از طرفی گلوتاتیون پراکسیداز عضلانی به نظر می رسد که برای برداشت این مقدار 2H 2O کافی باشد(گلوتاتیون پراکسیداز زمانی که مقادیر2H 2O در حد پایین ترین حد باشد عمل خود را انجام می دهند) . ولی کبد علاوه بر تولید غیر مستقیم 2H 2O از طریق دیسموته شدن رادیکال سوپراکسید ، دارای پراکسی زوم و میکروزوم هایی است که مستقیما مقادیر زیادی 2H 2O تولید می کنند. کبد در استراحت تنها ارگانلی است که پراکسی زوم های آن در تولید 2H 2O مشارکت دارند. بنابراین، در کبد نسبت به بافت های دیگر 2H 2O بالایی تولید می شود . از طرفی عنوان شد که کاتالاز عمل خود را درحضور مقادیر بالای 2H 2O انجام می دهد. این عوامل روی هم رفته موجب افزایش فعالیت کاتالاز در کبد می شوند. ت)سوپراکسید ردوکتاز: نوع جدیدی از آنزیم های جمع کننده سوپراکسید به نام سوپراکسید ردوکتاز (SOR) کشف شده است که کاهش مستقیم سوپراکسید را کاتالیز می کنند(واکنش8). (واکنش8) 2H 2O " H O2 +e 2 این آنزیم حاوی آهن است ودر باکتری های غیر هوازی و باکتری های ریز هوا دوست ( ریز سازواره هایی که برای رشد بهینه به اکسیژن آزاد ولی به مقدار کم نیاز دارند) یافت می شوند که موجب سیفلیس مقاربتی می شوند. باکتر های ریز هوا دوست فاقدSOD هستند و به نظر می رسد که صرفا به SOR برای برداشت سوپراکسید متکی هستند. تا کنون شواهدی مبنی بر حضور SOR در پستانداران ارائه نشده است.(رنجبر و همکاران،1390) 1-3-2- آنتی اکسیدان های آنزیمی فرعی ( ثانویه ) علاوه بر آنزیم های آنتی اکسیدانی اولیه که تا کنون مورد بررسی قرار گرفتند سلول ها حاوی چندین آنزیم دیگر هستند که بطور مستقیم یا غیر مستقیم برای حفظ تعادل ردوکس مشارکت کنند. در این بین تیوردوکسین، گلوتاردوکسین و پراکسی ردوکسین مهم ترین هستند که در ادامه مورد بررسی قرار می گیرند..(رنجبر و همکاران،1390) الف)سیستم آنتی اکسیدانی تیوردوکسین:این سیستم از دو پروتئین با ضوابط آنزیمی تشکیل شده است: تیوردوکسین(TRX) و تیوردوکسین ردکتاز (TRXR) . تیوردوکسین پروتئین 12 کیلودالتونی است که در اریتروست ها و پروکاریوت ها بیان می شود. در پستانداران دو نوع تیوردوکسین سیستولیکی (1TRX) و میتوکندریایی (2TRX) وجود دارد. در پستانداران، تیوردوکسین ردوکتاز از یک جایگاه سلنو سیستئین فوق العاده واکنشی برخوردار است که موجب افزایش ظرفیت کاهندگی آن می شود. از لحاظ عملکردی ، تیوردوکسین اکسیدوردوکتازی است که کاهش پیوندهای S-S پروتئینی را کاتالیز می کند. به عبارتی، تیوردوکسین مسئول حفظ پروتئین ها در حالت احیا هستند. .(رنجبر و همکاران،1390) ب) سیستم آنتی اکسیدانی گلوتاردوکسین: همانند تیوردوکسین ، گلوتاردوکسین (GRX) یک یک دی سولفید اکسیدوردوکتاز است که در حفاظت و ترمیم تیول های پروتئینی و غیر پروتئینی در طی دوره های استرس اکسیداتیو درگیر می شوند. این عمل با انتقال الکترون ها از NADPH به سوبسترا دی سولفید صورت می گیرد واز این طریق چرخه کاتالیکی گلوتاردوکسین با گلوتاتیون و گلوتاتیون ردوکتاز جفت می شود(38). سلول های انسانی دارای سه GRX متفاوت هستد: 1 GRXدر سیتوزول قرار دارد در حالی که 2 , GRX5 GRXهر دو در میتوکندری قرار دارند.اگرچه TRX و GRX هر دو مولکول هایی با گروه های سولفیدریل را ترمیم می کنند حضور همزمان آن ها در تنوع زیادی از سلول ها مبین عملکرد های متفاوت برای هر پروتئین است. در این رابطه، گلوتاردوکسین درجه بالایی از ویژگی و گرایش به دی سولفید های گلوتاتیونیل 2 دارد و احیا وکاهش آنها را به نحو مطلوبی کاتالیز می کنند در حالی که تیوردوکسین گرایش بالایی برای این سوبستراها ندارند . گلوتاردوکسین نقش مهمی در کاهش گلوتاتیون اکسید شده را بازی می کند. از لحاظ مقایسه ای تیوردوکسین در کاتالیز کاهش دی سولفید های پروتئینی موثرتر و کارآمدتر هستند. با وجود این، TRX و GRX در یک تعاملی برای ترمیم تیول های پروتئینی و غیرپروتئینی اکسید شده عمل می کنند. .(رنجبر و همکاران،1390) در پایان باید عنوان داشت که اگرچه هریک از آنزیم های آنتی اکسیدانی TRX و GRX تیول هایی که دچار آسیب اکسایشی شده اند را ترمیم می کنند ولی شواهد حاکی از آن است که هریک از این آنزیم ها به نوبه خود در معرض آسیب اکسایشی هستند و آسیب به هریک از این پروتئین های سولفیدریلی موجب کاهش فعالیت آنزیمی آن ها می شود. .(رنجبر و همکاران،1390) ج)سیستم آنتی اکسیدانی پراکسی ردوکسین: پراکسی ردوکسین (PRX ) ، همچنین تیوردوکسین پراکسیداز 1 نامیده می شود، پراکسیدازی است که در سال 1988 کشف شد. سلول های پستانداران 6 ایزوفرم PRX ( l -VIPRX) را بیان می کنند که بطور متفاوتی در داخل سلول پراکنده شده اند: VI,,llPRXl در سیتوزول ، lllPRXl در میتوکندری ، PRX lV در فضای خارج سلولی و VPRX در میتوکندری و پراکسی زوم ها قرار دارند. .(رنجبر و همکاران،1390) 1-3-4- آنتی اکسیدان های غیر آنزیمی تعداد زیادی آنتی اکسیدان های غیر آنزیمی درسلول و خون وجود دارد. ازجمله آنتی اکسیدان های غیرآنزیمی می توان به گلوتاتیون،اسید لیپولئیک ، اسید اوریک، بیلی روبین و یوبیکینون اشاره کرد که در ادامه مورد بررسی قرار می گیرند.( شیخ الاسلامی وطنی و همکاران،1383) الف)گلوتاتیون: ال- گاما- گلوتامیل- ال – سیستینیل- گلیسین 1 یا گلوتاتیون (GSH) تری پپتیدی با وزن مولکولی 307 کیلودالتون است که فراوان و مهم ترین تیول شرکت کننده در واکنش های ردوکسی است. پیوند گامای موجود در این سیستم،گلوتاتیون را ار تجزیه شدن توسط آمینوپپتیدازها حفظ می کند.( شیخ الاسلامی وطنی و همکاران،1383) گلوتاتیون از سه اسید آمینه گلوتامین (ال- گلوتامات) ،( سیستئین – ال سیستئین) و گلایسین تشکیل شده است( اگرچه تعدادی از سلول های اپی تلیال توانایی برداشت گلوتاتیون را دارند اما اکثر سلول ها برای حفظ ذخایر خود گلوتاتیون را توسط دو آنزیم گاما- گلوتامات- سیستئین لیگاز (یا گلوتامات سیستئین لیگاز) (GCL) و گلوتاتیون سنتتاز( GS ) که هر دو به آدنوزین تری فسفات (ATP) وابسته هستند سنتز می کنند.( شیخ الاسلامی وطنی و همکاران،1383) گاما- سیسیتئین لیگاز از گلوتامات و سیستئین به عنوان سوبسترا برای تشکیل دی پپتید گاما گلوتامیل سیستئین عمل می کنند. در ادامه به اضافه کردن گلایسین به ترکیب دو پپتیدی توسط گلوتاتیون سنتتاز ،ترکیب تری پپتیدی GSH تولید می شد. به عبارتی دیگر ، گاما گلوتامات – سیسیتئین لیگاز واکنش های درون سلولی راکاتالیز می کند و موجب اتصال سیستئین حاوی سولفیدریل به جایگاه گلوتامات می شود. فعالیت گلوتاتیون سنتتاز موجب اضافه کردن گلایسین به ترکیب وتشکیل تری پپتید می شود(42). سطوح گلوتاتیون درون سلولی توسط یک بازخورد منفی که موجب بازداری عمل آنزیم گاما گلوتامات –سیستئین لیگاز می شود تنظیم می شود .( شیخ الاسلامی وطنی و همکاران،1383) این بازخورد منفی از میزان گلوتاتیون بهینه تشکیل شده درون سلولی حاصل می شود. از این رو، سنتز و مصرف گلوتاتیون درون سلول در حالت تعادل باقی می ماند. بخاطر ساختار پپتیدی گلوتاتیون، گوتاتیون در زمان مصرف در روده کوچک به اجزای کوچکتر تجزیه می شود. از این رو، سطوح سلولی گوتاتیون بطور مستقیم از تغذیه تاثیر نمی پذیرد. اگرچه در بالا عنوان شد که اکثر سلول ها توانایی سنتز گلوتاتیون را دارند اما این سلول های کبدی هستند که موجب سنتز عمده گلوتاتیون در بدن می شوند. .( شیخ الاسلامی وطنی و همکاران،1383) ب) آلفا- لیپوئیک اسید: آلفا- لیپوئیک اسید (ALA) همچنین تحت عناوین تیوکتیک اسید،1 ، 2 دی تیولان- 3- پنتانوئیک اسید(C8H14O2S2) ، 1،2دی تیولان- 3- والریک اسید یا 6،8 – تیوکتیک اسید بیان می شود. در PH فیزیولوژیکی لیپوئیک اسید به صورت آنیون است وتحت عنوان لیپوات شناخته می شود. بخاطر این که این مولکول در دو بخش آبی و لیپیدی سلول قابل حل است به صورت گسترده ای در غشای سلولی و سیتوزول پراکنده شده اند وعملکرد بیولوژیکی آنها تنها به یک محیط محدود نمی شود(54). همچنین آلفا- لیپوئیک اسید به شکل لیپویل لیزین در پروتئین های میتوکندری یافت می شودو نقش مرکزی در نتابولیسم اکسایشی بازی می کند. از این رو، مکمل دهی لیپوات عملکرد میتوکندری را از طریق تسهیل فعالیت آنزیم های حاوی لیپویل لیزین بهبود بخشد. .( شیخ الاسلامی وطنی و همکاران،1383) پ ) اسید اوریک : اسید اوریک محصول جانبی متابولیسم پورین در انسان ها و نخستین راسته های پستانداران است. در PH فیزیولوژیکی تقریبا همه اسید اوریک به اورات تبدیل می شود. ت) بیلی روبین : بیلی روبین اولین محصول کاتابولیسم هموپروتئین است که در دو محیط بین سلولی و خارج سلولی (پلاسما) یافت می شود. بیلی روبین تا حدودی در آب محلول است و در غلظت های 5 تا 17 میکرومول به صورت ترکیب با آلبومین پلاسمایی است. بیلی روبین در غلظت های بالای پلاسمایی سمی است. در حقیقت غلظت های پلاسمایی بالاتر از 300میکرومول در ارتباط با خطر توسعه نقص عصبی بخاطر تجمع بیلی روبین در مغز است. بیماری های کبدی و به ویژه سیروز کبدی موجب افزایش سطوح بیلی روبین سرمی می شوند. هم اکیسژناز حلقه هم را برای تشکیل بیلی وردین می شکند سپس بیلی وردین به وسیله بیلی وردین ردوکتاز به بیلی روبین احیا می شود. اگرچه بیلی وردین و بیلی روبین هردو گونه های کاهنده هستند ولی تصور می شود که بیلی روبین آنتی اکسیدان فیزیولوژیکی بهتری باشد.در حقیقت ، بیلی روبین از توان آنتی اکسیدانی بالایی در برابر رادیکال های پروکسیل برخوردار است و نشان داده شده است که سلول ها را در برابر سطوح سمی پراکسید هیدروژن حفظ کند. اعمال آنتی اکسیدانی – فیزیولوژیکی بیلی روبین ناشی از یک چرخه خود تقویتی (افزایش) است. در حالی که ، بیلی روبین به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می کند به بیلی وردین اکسید می شود سپس بیلی وردین از طریق بیلی وردین ردوکتاز به عقب یعنی بیلی روبین بازیافت می شود. نقش دیگر بیلی روبین این است که تحت شرایط پایین اکسیژن قادر به حفاظت از اسید های چرب متصل به آلبومین پلاسمایی در برابر پراکسیداسیون لیپید و استرس اکسیداتیو است.( دبیدی روشن و همکاران،1387) ج) یوبیکینون: یوبیکینون موادی شبهه ویتامینی و از مشتقات کینون محلول در چربی هستند که حاوی یک پایانه فارنیسیل 1 هستند. یوبیکینون در سلول سنتز می شود و در غشاهای دو لایه فسفولیپیدی ، غشاهای درون سلولی و در لیپو پروتئین های با چگالی پایین قرار دارد. همچنین ، یوبیکینون به عنوان یک حامل الکترون به وفور در غشای داخلی میتوکندری یافت می شود و موجب افزایش تولید ATP میتوکندری می شود.( دبیدی روشن و همکاران،1387) 1-3-5- آنتی اکسیدان های تغذیه ای: هیئت تغذیه و غذای موسسه پزشکی ملی ایالت متحده آمریکا، آنتی اکسیدان تغذیه ای را به عنوان موادی در غذا که اثرات مخرب گونه های اکسیژن و فعال نیتروژن روی عملکرد فیزیولوژیکی طبیعی در انسان را کاهش می دهند تعریف کرده اند. آنتی اکسیدان تغذیه ای آنتی اکسیدان های غیرانزیمی هستند که در حفاظت سلولی در برابر گونه های اکسیژن و نیتروژن فعال مشارکت دارند.مهم ترین آنتی اکسیدان های تغذیه ای شامل ویتامینE ،ویتامینC و کاروتنوئیدها هستند که در ادامه مورد بررسی قرار می گیرند. .( دبیدی روشن و همکاران،1387) الف) ویتامینE: ویتامینE یکی از فراوان ترین آنتی اکسیدان ها است که در طبیعت یافت می شود. ویتامینE آنتی اکسیدان زنجیره شکن اصلی در غشاهای سلولی است. بخاطر این که ویتامینE محلول در چربی است در غشاهای غنی از چربی مانند غشاهای میتوکندری ، غشاهای رتیکولوم سارکوپلاسمیک و غشاهای پلاسمایی به وفور یافت می شوند. جایگاه منحصر به فرد ویتامینE در غشاهای سلولی کارآمدی آن را برای برداشت رادیکال های آزاد با خاستگاه غشای داخلی میتوکندریایی (زنجیره انتقال الکترون میتوکندریایی یا منابع زیستی دیگر افزایش می ده).( دبیدی روشن و همکاران،1387) اصطلاح عمومی ویتامینE به 8 ایزومر ساختاری توکوفرول یا توکوترینول اشاره می کند(آلفا، بتا ،دلتا، گاما- توکوفرول و آلفا، بتا ،دلتا ،گاما- توکوترینول). در این بین آلفا- توکوفرول معروف ترین و بالاترین فعالیت آنتی اکسیدانی دارد. آلفا- توکوفرول همچنین تحت عنوان دی – آلفا- توکوفرول بیان می شود. مکمل ویتامینE تحت عنوان توکوفرول های ترکیبی،آلفا توکوفرول یا مشتقات استریفه شده برای مثال آلفا- توکوفرول استات ، آلفا – توکوفرول نیکوتینات و آلفا- توکوفرول سوکسینات در بازار به فروش می رسد. استات ،نیکوتینات و سوکسینات جذب سلولی ویتامینE را افزایش می دهند. توکوفرول ها پایدار نیستند و به آسانی توسط هوا اکسید می شوند و خواص آنتی اکسیدانی خود را از دست می دهند بویژه این که در معرض یون های متالی مانند آهن قرار گیرند. برای پیشگیری از این رخداد مکمل های ویتامینE به شکل استریفه شده عرضه می شوند. توکوترینول در ساختار خود 3 پیوند دوگانه دارد. از این رو، برای به ثبات رسیدن به آسانی و تمایل زیادی با گونه های واکنشی و رادیکالی واکنش می دهند. این امر عامل برتری خواص آنتی اکسیدانی توکوترینول نسبت به توکوفرول است .( دبیدی روشن و همکاران،1387) ب)کاروتنوئیدها: کاروتنوئید یک مولکول زنجیره بلند با 40 اتم کربن و حاوی تعداد زیادی پیوند دوگانه است.مانند ویتامینE ، کاروتنوئیدها آنتی اکسیدان های محلول در چربی هستند که عمدتا در غشاهای بافتی قرار دارند. کاروتنوئیدهای مشتق شده از گیاهان و میکروارگانیسم ها جمع کننده های کارآمد ROS هستند. ویژگی آنتی اکسیدانی کاروتنوئیدها از آرایش ساختاریشان حاصل می گردد. کاروتنوئیدها دارای زنجیره های طویل با پیوندهای دوگانه هستند که این آرایش اجازه جمع آوری چندین گونه مختلف واکنشی از جمله رادیکال های سوپراکسید و پراکسیل را فراهم می آورد. مهم ترین اشکال کاروتنوئیدها که بخاطر ضوابط ضد اکسایشی خود مورد بررسی قرار می گیرند عبارتند از:a- ، ß- و Y- کاروتن1 ، لیکوپن2 ، ß- کریپتوگزانتین3 ،لوتئین4 ،زآگزانتین 5 ، استاگزانتین6 ،کانتاگزانتین7 ، ویولاگزانتین8 ، ß- کاروتن -5 ،6- اپوکساید1 . به طور کلی ،کاروتنوئیدها بخاطر جایگاه سلولی خود و برخورداری از ظرفیت بالای جمع آوری رادیکال، آنتی اکسیدان های بیولوژیکی کارآمدی در برابر پراکسیداسیون لیپید محسوب می شوند.[21] (اشتون و همکاران،1999) در این زمینه ،یک همبستگی منفی بین سطوح کاروتنوئیدی پلاسمایی و سطوح تولیدات اکسایشی لیپیدهای غشایی (TBARS شاخص آسیب اکسایشی فسفولیپیدهای غشایی است ) در ورزشکاران مرد گزارش شده است.(اشتون و همکاران،1999) نقش دیگر کاروتنوئیدها و بویژه بتا – کاروتن سنتز ویتامین A است. ویتامین Aبرای بینایی ، رشدسلولی ، بیان ژنی ،عملکرد ایمنی و برای حفظ عملکرد سلول های آندوتلیال ضروری است. کاروتنوئیدها اگرچه محلول در چربی هستند ولی اگر در مقادیر بالا مصرف شوند مخرب و سمی نیستند. از طرفی، سطوح پایین تر از 22/0 میلی گرم/لیتر(4/0 میکرومول) بتا- کاروتن با افزایش خطر توسعه بیماری های قلبی- عروقی در ارتباط است.(اشتون و همکاران،1999) ج)ویتامین C : ویتامین C یک ترکیب 6 کربنه مشابه گلوکز است. برعکس، ویتامین E و کاروتنوئیدها که محلول در چربی هستند ویتامین C(اسیدآسکوربیک) آب دوست است ودر محیط آبی بهتر عمل می کند. ویتامین C در بیشتر سازواره های ابتدایی از پیش سازهای گلوکز سنتز می شود اما در پستانداران و بویژه انسان ها صرفا به فراهمی تغذیه ای وابسته هستند.آنیون آسکوربات غالب ترین فرم اسیداسکوربیک موجود در PH فیزیولوژیکی است.(اشتون و همکاران،1999) ویتامین C در یکی از دو حالت احیا شده(اسید اسکوربیک) و اکسید شده (دی هیدرواسکوربیک اسید) یافت می شود. در ساختار ویتامین C دو اتم هیدروژن قابل یونیزه وجود دارد که به آن خاصیت اسیدی می بخشد.اسیداسکوربیک ویژگی های ردوکسی احیاکنندگی دارد وبه عنوان یک عامل احیاکننده شناخته می شود. از لحاظ فیزیولوژکی ، اسید اسکوربیک الکترون هایی را برای آنزیم ها و ترکیبات شیمیایی اکسید شده فراهم می سازد. ویتامین C چندین عملکرد فیزیولوژیکی دارد و از طریق توسعه عملکردهای فیزیولوژیکی بر عملکرد جسمانی تاثیر می گذارد. ویتامین C موجب سنتز کارنتین( عامل انتقال اسیدهای چرب به داخل میتوکندی) و سنتز هورمون های اپی نفرین،نور اپی نفرینو کورتیزول می شود. همچنین، ویتامین C سنتز کلاژن و ذخیره گلیکوزن را تسهیل می بخشد.(اشتون و همکاران،1999) 1-3-6- سایر آنتی اکسیدان ها: اخیرا توجه مطالعات وتحقیقات حول سه آنتی اکسیدان جدید یعنی پروتئین های شوک گرمایی ( HSP)، هم اکسیژناز و آنزیم های خانواده پاراکسوناز(PON) معطوف شده ونقش های آنتی اکسیدانی آن ها متعاقب فعالیت و تمرینات ورزشی مورد بررسی قرارگرفته است. پیشینه در مورد نقش آنتی اکسیدانی هریک از آنها بسیار کم است و لازم است که تحقیقات زیادی در مورد نقش آنتی اکسیدانی آنها صورت بگیرد.در ادامه خلاصه ای از عمل هریک از انتی اکسیدان ها ارائه می گردد هرچند که نقش آنتی اکسیدان ها بیشتر در حد فرضیه است.(اشتون و همکاران،1999) الف)پروتئین های شوک گرمایی: پروتئین های گرمایی گروه بزرگی از پروتئین ها هستند که توسط تنوع زیادی از استرس ها از جمله هایپرترمیا(شوک گرمایی)، اختلال PH و استرس اکسیداتیو بیان می شوند. مهم ترین پروتئین های شوک گرمایی عبارتند از: HSP27 ،60 HSPو خانواده70 HSP . خانواده 70 HSP از 4 ایزوفرم تشکیل شده است: ایزوفرم شوک گرمایی هم ریشه (HSC 70 ) 4 ، ایزوفرم قابل القا 70 HSP(HSP72) 5 ، و دو ایزوفرم تنظیم کننده گلوکز 75 GRP و 1 GRP78 . توسعه وضعیت پیش اکسیدانی منجر به بیان ژنی و سنتز HSP می شود. ب)هم اکسیژناز: هم اکسیژناز یک پروتئین انتی اکسیدانی ویژه که دارای دو ایزوفرم: 1-HO قابل القا 1 (32 کیلودالتون) و 2-HO ساختمانی2 (36کیلودالتون) است. هم اکسیژناز -1 قویا توسط ROS ، هایپوکسی و القا کننده های دیگر استرس اکسیداتیو تحریک می شود. تنظیم بیان1-HO در سطح RNA مستلزم درگیری فاکتورهای رونویسی MAPKs ،1 AP- ،NF-KB و HIF است.(اشتون و همکاران،1999) نقش های آنتی اکسیدانی هم اکسیژناز-1 در شرایط آزمایشگاهی (کشت سلولی) عبارتند از : 1)هم اکسیژناز-1 سلول را در برابر استرس اکسیداتیو از طریق احیا آهن آزاد درون سلول و از طریق القای سنتز فریتین( ترکیب آهن- پروتئین) محافظت می کند.(اشتون و همکاران،1999) 2)بعلاوه ،1-HO مرحله اولیه تجزیه هم به بیلی روبین که یک آنتی اکسیدان قوی محلول در آب است را کاتالیز می کند. به نظر نمی رسد که شدت فعالیت ورزشی تاثیری بر سطوح1-HO داشته باشد. دو پروتکل تمرینی با شدت پایین (180دقیقه) و شدت بالا (45دقیقه) هردو موجب افزایش تحریک 1-HO می شوند. 60 تا 90 دقیقه فعالیت باز کردن تک پایی زانو موجب فعالسازی فوری بیان1-HO می شود.بیان وپروتئین 1-HO در میوکاردیوم رت بعد از 14 هفته تمرین افزایش می یابد. همچنین، تنظیم افزایش 1-HO موازی و هم قرینه با حفاظت میوکاردی در برابر آسیب ایسکیمی / تراوش مجدد است.(اشتون و همکاران،1999) ج)آنزیم های خانواده پاراکسوناز: آنزیم های خانواده پارااکسوناز(PON 1،PON2 ،PON3) به طور گسترده ای در مطالعات پزشکی انسانی مورد بررسی قرارگرفته اند و به نظر می رسد که اثرات حمایتی درون زاد مهمی در برابر انواع متفاوت استرس اکسیداتیو حاد ومزمن ناشی از فعالیت و تمرین ورزشی یا بیماری هایی مانند آرترواسکلروز داشته باشد. پارااکسوناز سرم انسان (آریل دیالکیل فسفاتاز) در یکی از زیر رده HDL قرار می گیرد که در برگیرنده کلوسترین است. اعتقاد بر آن است که کلوسترین به عنوان یک محافظت کننده غشایی عمل می کند . از این رو، احتمال دارد این زیر رده به طور اختصاصی از صدمه رسیدن به غشا جلوگیری یا آن را بازسازی کند. آنزیم1PON در کبد ساخته می شود و به طور منحصر به فردی رویHDL قرار می گیرد و به مقدار زیاد در پستانداران ذخیره می شود.(اشتون و همکاران،1999) 1-4گزنه((Nettle شکل 9-1 گیاه گزنه خودرو گزنه با نام علميUrtica Dioica از خانواده يUrticacease است، ابن سينا در كتاب خود به اثر كاهندگي قند خون توسط مصرف گزنه اشاره نموده است، در كشورهاي اروپايي از گزنه بيشتر براي كاهش التهاب و درمان آرتريت روماتوئيداستفاده مي شود، از ديگر كاربردهاي دارويي گزنه مي توان به درمان عفونت مثانه و مجاري ادراري، بزرگ شدگي پروستات، حساسيت فصلي ودرمان آكنه اشاره كرد.(ابطحی ایوری و همکاران،1383 1-4- 1- نام های دیگر گیاه گزنه : گزنه نیش زن، گیاه دام، هیدجی پیدجی، برگ شیاطین کلمه اورتیکا از کلمه لاتین اورر (Urere)، به معنی سوزاندن ، ( که در واقع به پرزهای گزنده گیاه گزنه اشاره دارد) و دیوئیکا (Dioica)، به معنی دو محل سکونت ، (چون گل های نر و ماده گیاه گزنه در گیاهان متفاوتی می رویند) گرفته شده است. اورتیکا همچنین واژه ای مربوط به قرون وسطی، به معنی کندو ، است.(ابطحی ایوری و همکاران،1383) در طول جنگ جهانی دوم، گزنه به عنوان گیاهی سبز رنگ برای استتار مورد استفاده قرار می گرفت. راهب های قرون وسطی خود را با گزنه شلاق می زدند تا گناهانشان بخشوده شود. سربازان رومی نیز چنین کاری انجام می دادند تا خودشان را گرم کنند و بهتر با سرما، رطوبت و آب و هوای انگلستان تطبیق دهند. رادولف اشتاینر (Rudolph Steiner) گزنه را قلب جهان نامید، چون به مردم و گیاهان اطرافش انرژی شفابخشی می تاباند. لیلورد کردل (Lelord Kordel) نیز در مورد گزنه گفته است: درست است که گزنه بدن را نیش می زند، ولی دردهای بسیار بزرگ تری را شفا می دهد و ارزش دارد از آن استفاده کرد . می گویند آثار نیش گونه اورتیکا اورنتیسیما یک سال دوام دارد. خوشبختانه این ادعا درست نیست. نام رایج گزنه (Nettle) شامل گونه های اورتیکا اورنس، اورتیکا گراسیلیس، اورتیکا کالیفورنیکا و اورتیکا هولوسریسیا نیز هست. این گونه ها بعضی مواقع به جای اورتیکا دیوئیکا به کار می روند.[22] (جاوا و همکاران،2004) 1-4-2- ویژگی های گیاه گزنه : تقویت کننده غدد فوق کلیوی، دگرگون ساز، منقبض کننده، مسهل صفرا، محرک دستگاه گردش خون، ادرارآور، خلط آور، افزاینده شیر، قطع کننده خون ریزی، پایین بودن قند خون، تقویت کننده کلیه، میوکولیتیک، مغذی،درمان نازایی، تقویت کننده دستگاه تنفس، التهاب آور، قطع کننده خون ریزی، تقویت کننده تیروئید، تقویت کننده، ضد کرم .(جاوا و همکاران،2004) 1-4-3- کاربرد داخلی گیاه گزنه : جوش صورت و پوست، حساسیت، کم خونی، آرتروز، آسم، برونشیت، سلولیت، سرماخوردگی، نقاهت، سرفه، آماس مثانه، اسهال، اسهال خونی، اگزما، ورم، خستگی، حساسیت به غذا، نقرس، تب یونجه، سردرد، سکته قلبی، خون ریزی، بواسیر، افزایش دهنده فشارخون، ناباروری، یرقان، عفونت کلیه، التهاب کلیه، سنگ کلیه، درد اعصاب، تعرق شبانه، چاقی، خون ریزی پس از زایمان، علائم قبل از قاعدگی، پروستات، پسوریازیس، روماتیسم، نرمی استخوان، ورم سینوس ها، سل، عفونت های ادراری، واری 1-.(Vuddanda et al., 2010) [2]- Vom Hohenheim [3]-Alvin C Power2005 [4]-American Diabetes Association [5]-Araujo, M.C et al 2011 [6]-Brink SJ 1997 [7]- BritesF ,D, 1999 [8]-Bloomer , R.J 2009 [9]-Daud , D.M 2006 [10]- Frankiewicz –jozko 2005 [11]- Garcia –Lopez 2007 [12]- Geugoura,S 2007 [13]-Higashi , Y 2004 [14]- Jones , D.P 2006 [15]-Kolleck, I, 2002 [16]- Lipsky BA,2004 [17]- Marsh ,S.A,2005 [18]-Nikoladis ,M.G,2007 [19]- Pattwell, D.M,2004 [20]- Pialoux,V.,2006 [21]- Ashton , T,1999 [22]- Jawa A,2004 دریافت فایل جهت کپی مطلب از ctrl+A استفاده نمایید نماید |